Праваже Налеш Китай

Америкыште чыла уло негатив

Эн ончыч, экономический шотыш налме деч вара шуко еҥым ӧрыктарен огыл гын, кузе Китай ушнышо тӱнямбал организаций ужалена (ВТО)Тунам чыла шонен, умбакыже мо лиеш экономике эре ӧрыктара. Вараракшым кыдалне 2010 ий шотлымаш шуко, мо китай системым сӱмырлен йӧршеш. Тиде тыге огыл Диана тӱрлӧ Choyleva. Экономика шотышто начальниклан пуэн, экономист, вуйлатыше ломбардым ончычсо шымлен-шымлен стритыш, китай дене авалташ тӱҥалыныт 2000-х годов, тудыжым нал тӱҥалме деч ончычат шуко кугу савыра. Тудо ятыр кӱлешан тат гыч пӧртыльымат, тудо жап нерген, палашланда китай экономика пура.

Тиде интервью гыч ик гана саманыште, тудын нерген иктешлен ала миссис choyleva ужеш, тудлан молымат сем тӱняш кышаже чынжымак китай да экономик лончылымаш.

Диана Choyleva: мый китай тӱҥалеш 2000 ий авалтен.

Мый шонем, мом мый налын паша, вес эллаште шочшо мый вет коммунист, Болгарий. 2001 ий мучаште пунчал луктын, тиде фактор ключевые мо лийын гын, лийын мо лийже-молыжым вес тӱняште тӱрлӧ цикл дене шотлаш лиеш, мом ышташ пеш сай сату шижтара. Тыланда лишыл лу ийыште веле тиде йыҥгырта сату шинчеш гын, тендан оксада шукырак ыштен налман ыле.

Мый да жапым налеш, тугакат пыта историй-влак мо, 2011 ий.

Инвестор, тиде типлан точко тыге кӱшкӧ кучаш йӧным ышташ пӧртыльым.

Айста пырля тиде корным эртен

Вара гына, мыйын гай пӱтынь эл мучко шарлаш тӱҥалын, 2001 ийыште Китай вто-шко пурен.

Но тудо тугакшат шийвундылан ак терга, тыгак электричествым, да шулдо паша вийышт нунын нелытыштлан лийын.

Тыгеракын, куштылго лийын тидым ужын, молан нуно погынышо экспорт пазарыште налыныт, ушдымо.

Тидын деч моло, кӱвар тиде-команде экономика, кӧргӧ чоныштат арален да кучылташ шонен пекин китай эл индустрияҥмаш. Нуно пар экспорт кучылталтше манын, чоҥышо, чоҥыман, ыштыман. Сайт бюстым тӱкаш ок тӱҥал да Китай касвелыште. Choyleva Миссис: американо-китай дене кыл нигунам ок шотло сӱан лиеш, тудо жапыште южо ойлымашыже. Китай экономикыште рынке дене сӧрасаш темленна вто-шко пурен негызеш савырнен ушымо штат-влак. А вара посна китайышкет илаш куснаш ӱжын, ӱй валюта шкеже, а шкеже писын пазар пытартыш тӧрлатымаш-влак ситен огыл. Но нуно садак арален коден шуко улыт, садлан нуно шке экспортироватлаш арален кодаш лиеш, каткан трежерис, шкем аралаш манын валюта талешке-влак доллар дене шотлаш лиеш. Водитель дене нимо лийын огыл мо эрыкан тидым ышташ ямде улам пазарыште тӱшка китай, фрс пеш шагал мо тыге ыштен кертам манын, шулдо шогалташ оксам эҥерйолжо. Тунам мый кугу маска дене савырнен да, шонем, тиде мом глобальное кугу дисбаланс, финанс кризис кондыш, кузе мый возем ынде книга, мый соавторство 2006 ийыште, “кевытыште китайыште дене кылдалтын."Мый шонышым, мо, ала-могай тат ушеныт да кучылт кертеш штат пеш ноен налын, да мо лийшашым. Тунам тӱнямбал финанс кризислан ковёржымат шӱдырен луктеш гыч модельым экспорт да китайысе расточительный инвестиций кӱшеш вияҥын. Choyleva Миссис: китай экономикыште пашалан оксам чаманен огыл, но кугу капан навигацийыш, вара цикл-влак могай кӱчык да кажне чыланат кӱчыкын. 2009 ийыште нуно стимулжо лийшаш, 2010 ий, толмем годым инфляций, шупшаш логалеш. Кушмаш эркышнен 2012 ийыште кок пачаш вара 2011 дене шотлаш лиеш, молан манаш гын, кризис деч ончыч лийын. Тиде цикл гыч икмыняржым гана жап да тудын каласалтмыже. Кугу капан улыжат ик черпытым 2016 ий шӱкалтышым ыштен. Чын ойлаш да экономикыште кызыт вич процентлан кушмо тенденций. Кушко гына огыт ужалыме темпым огыт тошт тӱнямбал когыльо. Но кертме семын 2010 2011 Китай манын, чот кугу пазар пайым пӱчкын огыл. Нуно пашадар кушкын, а курсым теҥгелан кугемдаш лиеш, сандене Китай ятырлан шагал конкуренций лиеш. Парым деч экспорт йомеш, сандене мыняр шукырак оксам луктеш да инвестицийым нунын кучылталтмышт, нуно деке вашкерак парымна ВВП-Н кугемаш тӱҥалын. Компромисс да начарештеш да коклаште инфляций кугемме. Историйыштыже китай мый книгам 2011 комментарий “американ финикс ола."Тудо жапыште гын, те шарныза эре тидын нерген тӱҥалеш гын, ятырлан сай китай семын ышта, американ депрессивный состояний кузе тудо жапыште экономикыште улшо. Мыйын лончылен ойлымем, молан минус сюрпризым китайыште лийын, а америкыште. Да молан те пазарыш окса пыштен гын сша-ште тудым шке жапыштыже фондысо дене шотлаш лиеш-иктат эше, тый тудым пу ыле. Мый гыч шуко еҥ китай маска нерген шона. Вет тиде, ончал иктаж мо нуным 2005 ийыште тӱҥалеш, да мый тӱҥалеш кунам шонем, мо уто китай тидым переген, нунын проблемыштым лийме. Туге гынат, 2015 ий, китай лийме годым чыла парымжым ӧрмаш, мыйын пеҥгыдемден, эше мом китай корно мучашет ок шу. Тендан проблема шотышто кертыда, но уло тыгак жап налын те чынжымак, аклаш активын манын аклаш кодеш. Choyleva Миссис: тыге, но тиде этап тыгай теме улмо тодылалтеш. Тӱнямбал экономике да политик шотышто уке гай коден кертше йӧн лийын.

Мемнан йӱштӧ сар да у цифровой двуполярный тӱняшке вонча, ик могырым Китай, а вес велым ушымо штат-влак.

Вто-шко пурен гынат, музыкант да китай экономикым рынке тыгежак ок лий, тудо американ вучена. Пазарыште модмо рольжо кугу ачамланде южо рынке вий лийын, но операцийланат ак да аралыме шотышто процентный курс умбакыже шуйна да капитал дене пекиныште капиталым кӱ валюто ставкын ужашыжым. Тугеже, пелашем кодем-команде дене тудым ушен тӧчен экономикым рынке экономикынат да касвел, сша, пашам огеш ыште. Пытартыш 20-30 ий тӱняште ончем гын, айдеме пеш кугу пайда лиеш да чотым гыч луктын огыдал. Но мемнан калык чыла ужын, аклен да мемнан эллан вияҥме да мер илышыште ме, тиде чотрак шижеш. Жапыште да тудым 20-30 ийлаште, тудо айдеме-кудылан вес китай сеҥымаш да экономикым вияҥдыме, тушто эсогыл, кусеныш чумырымо, нуно шагал лийыныт. Вес могырым, шке кугу шижмашыштым кодаш тӱняште касвел электорат моклака. Ойсавыртыш абсолют огыл, но кылдыш выражение. Тӱнямбал финанс кризис деч вара, мый ик йоҥылышымат налын. Мый вучем, мо протекционизм талешке улыт, но жапыште налаш, кузе тиде лиймым кызыт, лу ий эртыш. Наивно вучышо мый лийым, а мо тӱнямбал гана статус-кво политике икымше гана деч посна ок лий ыле. Ынде, туге гынат, президентым сайлышаш улыт европышто да политик да кӱлешан событий дене великобританийыште трамп лекме конден массын политический де-тӱняшке глобализовать. Choyleva Миссис: тиде йодыш мыйым клиентна йодам мый, да нунылан вашештен, шкешотан лукышто китай дене мо мыйым, шочмо элын коммунизмыш мыйжат вет, самырык жапыште, болгарий шке режим-влакым мый ойгыро коммунист. Тыгеракын, мыйым тылат умыло тиде системын пашам кузе рӱдолаже. Тунам мыйын ушышкем сай образованийым налаш экономика да касвел гыч касвелыш каеныт южо наҥгаеныт. Тиде шкешотан лӱм комбинацийышт весым умылен, кугу тӱня экономикыште рынке экономикынат да коммунист семын тӱня кугу кылдалтын. Я тидым полшо, китай мо мыйын огыл, мый денем мо тыге-эрыкан коммунист партий да кугыжаныш ниялткала тидын дене кугешна. Пожалуйста, эпохын ойыртемжым кугу надырым ышта да те ыштышаш улыда.

Чын кугу эпохын тырша, мутлан, журналистике.

Кӱлешан уверым ме моло возымо шотыш налын ончыман. Паша точко: ме пырля лийынна ик гана отчетым авангард мемнан элыште, мутлан, экономикыште да пашадымылык ӱлыкшын кӱкшытан рекордым рекордно, америкыште тыгак социалист кышаже чынжымак лукмаш. Тендамат ӱжам мемнан мошенник-влакым кученыт мемнан яшме редакторжо сми-влакын эрыкан улмыштым. Надыр пыштыше кажне еҥ, изи але кугу, ыҥже-влак улыт. Шӱтен аралаш мыланна полшыман, тендан нерген тичмашын каласкален пуыш да моло нерген ӱмбач кондышо массовый информаций средства, молан манаш гын, мемнан тӱня чынак лийын. Пожалуйста, таче чаза ышта.