Мо лийын ху классыште да школышто, 2010 ийыште тӱҥалын кунам нуным эше вашлиямШколым тунем пытарыме деч вара, кок пашажым писын муын, пӧртым налын, ӱдырым налам, да пекиныште илыш, шке еш да йолташ-влак кӧранаш ончыч мӧҥгыштӧ. Кок изи тукым гычат, ола пелед шагалын Йӱдвел-Эрвел Китай. Нуно социал образований омса деке толеш мобильность, сайын тӱлат пашам ышта, кузе ила, “у пекинец."Самырык мужырлан шонен, нуно тыге манын ыле мо Динка ("кок пар, йоча уке") образ жизни. Мый нунын деч интервьюм налме годым тудын шымла, нунын ончыктымашым да келгын умылен да тушка паша йӧратыдымашлан нелылыкетым йочан, толын йоча дене ончен куштеныт. Нуно ешыште изи, эн кӱлешан эмоциональный гыч толшо вате ден марий коклаште кыл уло. Йоча-влакым мо логалын, тудым ойлена, мом нунылан ок кӱл улмаш. Но, Ала кузе гына Ху ватан лиеш да, ача-аваже, йолташыже, коллегыже-влак шарналтен, тыге нуно пуламыр нерген родительство почкалтарен пуа."Икшыве шочеш-тиде тендан илыш ик йӧным ыштыман", - тӱшкалан рефрен лийын."Тиде еш огыл, те кызытеш икшывым уке улыт", - манеш тудо. “Те огыл гын, йочаже погыненыт, эсогыл садак эн ондак марлан лектеш."Таҥашем-влак кум ий деч вара эре ӧрдыж гыч давленийым, мужыр решатлаш пудыртен. Кум ий ончыч шкеже ӱдыржылан мом ыштен. Нуно пар чиян сӱретым кызытсе илышыште тура."Ме ожнысо илыш, пуйто мемнан еш динка лий", манеш. “Мемнан икшыве шке ача-аваж деке ме пуа, нӧлталаш манын, а йырым-ваш мемнан илаш кодын. Тидын нерген нуно мемнан деч эре йодыт. Ме решатлаш, ме улына тыныслык да ласкалык пуыш ик ыле мане."Тӱвыра тыгай китай вийжым шуара, тудо ача-ава да йоча коклаште мо верым пуыдымылан кӧра вате-марий коклаште кыл.
Тидын нерген китай ок коло кок кылан, чарныде сӱаныште кӧн чыла уло, лум деч посна, но кодшо сӱан нуно “икшыве верч."Мут гынат"Динка"найсмит 1980-х годов, эркын идей лий манын, китайыште кучен.
Динка лекме парыш, парыш да талешке-влак тудын йочаже лийын огыл пагале, самырыкым еҥ утларак пуэн кертеш манын, системым ышташ марийын шкенжым шке пытарен.
Туге гынат, парыш китай, кудыжым ойырен налме шотышто йочадымылык-тошто кугу давлений дене тӱкна манын, еш линий умбакыже шуйна. Тӱвыра йӱла китай, тукым да тӱшка паша ушнен толеш Ик палымем манын Мэн-цзы, акрет годсо философ китай, пенгыдемдымаш, мом ышташат ок юго пӧръеҥ еш-тиде эн тӧчен, мужыр момат ыштен кертыда.
Таче, кызыт тӱҥ цельже семын ончалтеш тӱлыж ушныза. Китай коклаште традиций да кызытсе жап конфликт илышым шуко могырым, политика пуртымо деч вара 1979 ийыште ик йочашт шочо. Кугыеҥна-влак семын кушкын толшо тукым тиде сите манын, шке йочажым марлан лектын улмаш да, партнёр-влакымат ойырен налын да нунын йӧным ыштен стандартым, марий, нунын койыш-шоктыш шотышто, чыла тӱрлырак лийын. Куснаш социал гана тидын дене кылдалтше, ик тукым кушмо йоча жап тудо китай жап лийын, писын лектын кайыш деч кузе тыге отросо эл, социализм кугыжаныш экономикыште рынке саманын глобализацийже план. Шукыжо нуно кокла гыч, кӧ реформо марте кушкын пагытшылан 1980-шо ийлам шотлат-сӱан кышкарыште кугу йоратымашым да машина вклад семын ожнысо тӱлыж социалист, диетым шукташ лийын да тачысе жапыште тудым кузе пагалыме да марий ватым ойырышо шкет эмоций малолетка коклаште нӧлталаш. Ала утларакат, шкеж деч гына полышым еш да йоча-влаклан ешартыш полышым налаш тукым, нуным тудо поктен нунын кугу планышт жапыште олаҥмаш илыш. -Нагрузкым ышташ пӧртым налаш кугу конкурс, ятырлан утларак пашам муыт да стрессовый марлан лекте. Иза-шольо да ака-шӱжар деч посна, деч шекланен, нуным кораҥдыман манын, деч вара'тукым, ача-ава давленийым кӱзыкта 79 йымак логалынат манын, йоча лийын гынат, шаланыш дене тыгаяк чулым лияш йодо, молан манаш гын, нунын кокла гыч южышт. Тудо, кӧ тиде шуко илыш-кун шотыштат динка ойыраш амалым ыштен. Роскотшо икмыняр утлаш ӱшаныше, вияҥаш да нуным поктен личностный шке йочам ончен куштымо дене кылдалтын. Вес ваштареш шогалмыштым ончыкташ кумылжым икшыве-влакым ончаш-кушташ йӱла, тӱвыра нерген тургыжланен, нунылан йоча тӱня наследник лийынна, ала ӱшанаш, ала молан гына решатлаш ӱдырамашым, мо нунын дене ышта. Туге гынат, тиде мужыр кокла гыч шукынжо, счётыш мучаш, давлений дене иктаҥаш давленийым прежа вера але веле. Чараш ок мутланыше йоча-влак толыт уло, манын кертам ыле тыланда тыгак тиде"недобровольный тӱлаш"ондак йоча мом ойырен огыл, тудо кечылан колташ кова ден коча пӧртшӧ лийын. Мый тиде явленийым манын ача-ава-влак, нунын шке деке пӧртылаш тӱҥалтыш, мужыр-ориентироватлаш ила, нунын йочашт шочмо годым"суб-Динка"семын илен. Ӧкым лектышвий суб-Боҥ тӱлыдымаш ФИД да кумыл Динкс Динкс, вургемым да азам кудалтыме гай посна еҥ-влак деч кораҥаш тырша. Туге гынат, суб-кун погыжо, шке проблемым шке динка нелылык гыч толын. Ончыч але вара, шоҥгемше ача-ава да пелаш колен, еш-влак шаланымаш, шуным шотышто. Суб-психологический вияҥме да тыгак ача-ава икшывым ончен куштымо проблемын тарватен динка йоча организаций деч ӧрдыжтӧ лийын. Йӱла модель Динка утара, вет шкет шинчен ойыро тудо кумдаҥын. Китай кок политик аза, йоча але мужыр ойыраш пунчалыныт еҥ-влак лийшаш улыт, уке гын, мо лиеш давленийым ончылно капитуляций гыч. Суб дене таҥастарымаште-Динка образше илыш-тиде да коржтара еш йӱла китай коклаште нормо кораҥмаш социал да кызытсе поянлык компромисс: ны ава, ны коча деке огыл йоча-влак шке шонымышт дене нуно йоча-влаклан моткоч аныра. Мучаште, мучашыште суб-неизбежно Динка мужыр пален налын, да мо тудымат уло, нунын тортым кочкын огыт керт. (Сӱретын вуймутшо: фотографий сӱан китайын серже воктене самырык шанхай позироватлаш вайтань, 2014 ий 9 июль. Чэнь Кудымшо Вам Тон).
